ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ މަސައްކަތްތަކާ މެދު އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންގެ ހިތުގައިވެސް ވަރަށް ގިނަ ފަހަރު ވަރަށް ބޮޑެތި ނުތަނަވަސްކަމެއް އުފެދިފައި އޮވެއެވެ. ކިތައްމެ ފޮނި އުއްމީދަކާ އެކު ހޮވިޔަސް، ހޮވުމަށް ފަހު ދެން އެ މެންބަރުން ނުފެންނަ ވާހަކައާ، މަޖިލީހުގައި ޕަރފޯމް ނުކުރާ ވާހަކައާ ރައްޔިތުން އެދޭ ކަންކަން ނުކޮށްދޭ ވާހަކައާ މިހެން ގޮސް އެތައް ވާހަކައެވެ. މިއީ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކެނޑިނޭޅި އިވޭ ޝަކުވާތަކެކެވެ. މިހެން ދެންނެވިޔަސް، ވަރަށް ރަނގަޅަށް ޕާރފޯމް ކުރެއްވި މެންބަރުންވެސް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފެނިފައިވެއެވެ.
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރަކަށްވުމުގެ ޝަރުތު ވަރަށް އާދައިގެ ގޮތަކަށް ޤާނޫނުއަސާސީގައި ބަޔާންކޮށްފައި އޮތް ނަމަވެސް، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ މަސްއޫލިއްޔަތުތަކާއި ޒިންމާތަކަކީ ވަރަށް ބުރަ، ބޮޑު މަސްއޫލިއްޔަތުތަކެވެ. ޤާނޫނީ ގޮތުން މެންބަރުން އުފުއްލަވަން ޖެހިވަޑައިގަންނަވާ ޒިންމާތައް ނުހަނު ބޮޑެވެ.
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަކީ ދިވެހި ރައްޔިތުން ހޮވާ މަމްދޫބުން ތަކެއްގެ މައްޗަށް އެކުލެވިގެންވާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެންމެ މަތީ މަޝްވަރާ މަޖިލީހެވެ. ހާއްސަ އިމްތިޔާޒުތަކަކާއި ބާރުތަކެއް ދީފައިވާ މި އިއްޒަތްތެރި މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ މައިގަނޑު މަސްއޫލިއްޔަތު ތަކަކީ ގާނޫނުތައް ހަދައި އިސްލާހު ކުރުމާއި ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ ކަންތައްތަކާއި ގުޅިގެން ކުރަންޖެހޭ މަސައްކަތްތައް ކުރުމުވެ. އަދި ސަރުކާރު ހިނގާ ނުހިނގާ ގޮތް ބެލުމާ، ސަރުކާރުގެ ޖަވާބުދާރީ ކުރުވުމުކީވެސް މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ މެންޑޭޓުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަމެކެވެ. ކުރުކޮށް ދަންނަވާނަމަ، ސަރުކާރާއި، ރައްޔިތުންނާއި އަދި ގައުމުގައި އުޅޭ އެންމެން އުޅެންވީ ގޮތްތައް ކަނޑައަޅައި، އަދި އުޅޭ ނޫޅޭ ގޮތް ބެލުމަކީ މަޖިލީހުގެ ޒިންމާއެވެ.
ގާނޫނު އަސާސީގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންނަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ޝަރުތުތަކަށް އިހުތިރާމް ކުރަމެވެ. އަޅުގަނޑު މި ލިޔަނީ، އަޅުގަނޑުގެ ނަޒަރުގައި، އަދި އަޅުގަނޑު ދަންނަ ވަރަށް ގިނަ މީހުންނާ، އަދި ނުދަންނަ ނަމަވެސް އެކިއެކި ޕްލެޓްފޯމްތަކުގައި މީހުން ފާޅުކޮށްފައި ހުންނަ ހިޔާލުތަކުގެ އަލީގައި އަޅުގަނޑަށް ފާހަގަ ކުރެވޭ ބައެއް ކަންކަމެވެ.
އަޅުގަނޑު ދެކޭ ގޮތުގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ކުރިމަތިލާ މީހެއްގެ ގައިގައި ހުންނަން ޖެހޭ އެންމެ މުހިއްމު އެއް ޝަރުތަކީ ތެދުވެރިކަމާއި އިހުލާސްތެރިކަމެވެ. ތެދުވެރިކަމަކީ ދޮގު ނުހެދުމާ އޮޅުވައިނުލުމެވެ. އިޚްލާޞްތެރިކަމަކީ ތިމާ ކަމެއްކުރާއިރު އޭގެ އެންމެ ފުރިހަމަ ގޮތުގައި އެކަމެއް ކުރުމެވެ. ފުރިހަމައަށް ކަމެއް ކުރެވޭނީ އެ ކުރަނީ ކޮންކަމެއްކަން އެނގިގެންނެވެ. އެކަން ކުރުމުގެ ޤާބިލުކަމާއި ވައްޓަފާޅިވެސް ހުރެގެންނެވެ. އަޅުގަނޑު ކިތަންމެ އިޚުލާސްތެރިވިޔަސް އަޅުގަނޑަށް މޮޅަށް ފުޓްބޯޅައެއް ނުކުޅެވޭނެއެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުގެ ހުނަރެއް ނޫނެވެ. ޤައުމީ ޓީމުގެ ކެޕްޓަން ބޭންޑް އަޅުވާފައި ދަނޑަށް އެރުވިޔަސް، އަޅުގަނޑު ކިތަންމެ އިޚްލާސްތެރިކަމާއެކު އެކަން ކުރަން އުޅުނަސް އަޅުގަނޑަށް އެކަމެއް ނުވާނެއެވެ.
އަމިއްލަ ވިސްނުމުގައި ކަންކަން ނިންމަން ކެރޭ، އަމިއްލަ ވިސްނުމުގައި ކަންކަން ކުރަން ކެރޭ ސާބިތުކަމަކީވެސް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރެއްގެ ކިބައިގައި ހުންނަން ޖެހޭ ކަމަށް އަޅުގަނޑު ގަބޫލު ކުރާ ސިފައެކެވެ. މިނިވަންކަމާއެކު އަމިއްލައަށް ވިސްނާ، ވިސްނޭ ގޮތް ހާމަ ކުރެވެން ވާނެއެވެ. އެއް ދުވަހު ވިދާޅުވާ ވާހަކަ އަނެއް ދުވަހު ދިމާ އިދިކޮޅަށް ވިދާޅުވާން ވެއްޖެނަމަ އޭގެ ތެރެއިން ގަބޫލު ކުރާނީ ކޮން ވާހަކައެއްތޯ ރައްޔިތުންނަށް އޮޅިދާނެއެވެ. މިއަދު ގޯސްވީ ކަމެއް މާދަމާ ރަނގަޅުވެސް ވެދާނެއެވެ. އެކަމަކު ރަނގަޅަކީ މިއަދު ކުރިއަސް، އަޅުގަނޑު ކުރިއަސް އަދި އެހެން މީހަކު ކުރިއަސް ރަނގަޅެވެ. ގޯހަކީ ހަމަ އެފަދައިން މިއަދު ކުރިއަސް މާދަމާ ކުރިއަސް ކޮންމެ މީހަކު ކުރިއަސް ގޯހެވެ.
އަހަރެއްހާ ދުވަސްވަންދެން ވަކި ކަމެއްގައި ވަކި ގޮތަކަށް ވާހަކަ ދައްކާފައި، ލިބެން އޮތް މަންފާއަކަށް ނުވަތަ ލިބުނު މަންފާއަކަށް ކުއްލި އަކަށް އެ ވާހަކަ ބަދަލުވުމަކީ ނުވަތަ އެ ވާހަކަ ހަނދާން ނެތުމަކީ ސާބިތުކަމެއް ނޫނެވެ. ތަންކޮޅެއް ތިލަކޮށް އަދި މި ވާހަކަ އެހެން ލިޔުމެއްގައި ގެނެސްދޭން އިރާދަ ކުރެއްވިއްޔާ މަސައްކަތް ކުރާނެވެ. މި ވަގުތަށް އެބައި އެވަރުން ފުއްދައިލާނީއެވެ.
މަޖިލިސް މެންބަރެއްގެ ގައިގައި ހުންނަން ޖެހޭ އަނެއް ޝަރުތަކީ، އެމީހަކީ "އިލްމީ" ގޮތުން ރޯފިލައިފައި ހުރި މީހަކު ކަމުގައި ވުމެވެ. އަޅުގަނޑު މި ދަންނަވަނީ ކޮންމެހެން ޑިގްރީއެއް ނުވަތަ ޕީއެޗްޑީއެއް އޮންނާން ޖެހޭނެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. އެކަމަކު ގައުމެއްގެ އެންމެ މަތީ މަޝްވަރާ މަޖިލީހުގައި ބައިވެރިވެ، ބައެއްގެ މަންދޫބެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން މަޝްވަރާ ކުރެވޭނީ އެކަށީގެންވާ ތައުލީމެއް ހުރެގެންނެވެ. ތައުލީމީ ގޮތުން "މޮޅު" މީހަކު މެންބަރުކަމަށް ހޮވައިދީފި ނަމަ، އެމީހާގެ އިލްމުގެ ބޭނުންކޮށް މަޖިލީހުގައި އެދެވޭ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑު ވާނެއެވެ.
ތަންތަނަށް ގާބިލު ނޫން މީހުން ލެއްވީމާ އެކަމާ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެވެސް ޝަކުވާ ކުރަމެވެ. ކަންކަން ރަނގަޅުވާން ބޭނުންވެސް ވަމެވެ. އެހެންކަމުން ކަންކަން ރަނގަޅު ކުރެވޭނީވެސް ރަނގަޅު މީހުން ތަންތަނަށް ލައިގެންނެވެ. އަޅުގަނޑުމެން އެންމެ ފުރަތަމަ ދުވަހުން ފެށިގެން ދަރިން މަދަރުސާއަށް ފޮނުވައި ކިޔަވައިދީ މޮޅު ކުއްޖަކަށް މި ހަދަނީ އެހެންވެގެންނެވެ.
ވަރަށް ގިނަ ފަހަރު، ވޯޓު ދެނީ ތިމާ ނިސްބަތްވާ ނުވަތަ ތާއީދު ކުރާ ޕާޓީގެ ކެންޑިޑޭޓަށެވެ. ނުވަތަ އާއިލީ މަސްލަހަތަށެވެ. ނުވަތަ ރަށުމީހާ އަށެވެ. ފައިސާވެރިޔާ އަށެވެ. އަދި ބައެއް ފަހަރު، އެންމެ ކުރިން ވޯޓެއް ދޭން އެދުނު މީހާވީތީ އެ މީހާއަށް ވޯޓު ދިނުމަކީވެސް އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރޭގައި އޮންނަ ކަމެކެވެ. މި ދެންނެވި ބައެއް ހާލަތްތަކަށް ބަލާ، ވޯޓުދޭ ކެންޑިޑޭޓަކީ މެންބަރުކަމަށް އެކަށީގެންވާ މީހެއްތޯ ބަލާކަށް ގިނަ ފަހަރު ބޭނުމެއް ނުވެއެވެ. ނުވަތަ އެމީހާގެ ފަރާތުން ނޭދެވޭ ކަންތައްތަކެއް ފެންނާން ހުރިކަމުގައި ވިޔަސް، ނުވަތަ ހަވާލުކުރާން މިއުޅޭ މަސްއޫލިއްޔަތު އެ މީހަކަށް އަދާ ނުކުރެވޭނެކަން ކަނޑައެޅިގެން އެނގޭއިރުވެސް އެކަމަށް މާބޮޑު ފަރުވާލެއް ނުހުރެއެވެ.
ނަމަވެސް މެންބަރުން އިންތިހާބު ވުމަށްފަހު އެދެވޭ ގޮތެއްގައި ކަންތައްތައް ކުރިއަށް ދާތަން ނުފެނުމުން އެކަމުގެ ޝަކުވާއާއި ނުރުހުން ބަންޑުން ކޮށްލަން މަޖުބޫރު ވެސް އެބަވެ އެވެ. ކަންކަން ބޮއްސުންލައިގެން ދިޔައީމާ ދެން ބަލާއިރު އޮންނަނީ ވަގުތު ފާއިތުވެފައެވެ.
ޖަމާއަތުގެ ހަބަރުގައި 2014 ވަނަ އަހަރު ޖަނަވަރީ އަދި ފެބްރުއަރީގެ އަދަދުގައި، އުސްތާޛު އާދަމް ޒާހިރު (ކުރޮޅި) ލިޔުއްވާފައިވެއެވެ. "އެއްވެސް ޝައްކެތް ނެތެވެ. މި ތައުލީމީ ޒަމާނަށް ބަލާއިރު، ސިޔާސީ ހިދުމަތްތެރިންގެ ކިބައިގައިވެސް ޝަރުތުތަކެއް ހުންނާން ޖެހެއެވެ. ހާއްސަކޮށް އިލްމީ ގޮތުން ކަންކަން ނިންމުމަށް ވިސްނާ މި ޒަމާނުގައި ހަމައެކަނި، "އަސާސީ ތައުލީމުގެ ފެންވަރު" އެއީ ފަންނީ ބޮޑެތި މަގާމްތަކުގެ ސިފަކަމަށް ބަލައިގެން އުސް ގޮނޑިތަކުގައި މީހުން ބައިތިއްބުން ވާޖިބުކަމުގައި ހަދައިގެން ކަމަކު ނުދާނެއެވެ. އެ ފެންވަރުގެ މީހުންނާ ސިޔާސީ ހުންގާނުތައް ހަވާލުކުރުމުން ދެން ދައުލަތް އެނބުރޭ ގޮތާއި ގާނޫނުގެ ބާރުތައް ވަހުތާންވާ ގޮތް ރައްޔިތުން ދެކެނީ ވަރަށް ހިތާމައާއެކުގައެވެ".
ކުރިއަށް މިއޮތީ އަނެއްކާވެސް އިންތިހާބެކެވެ. ކަންކަން ރަނގަޅު ކުރަން ލިބޭ ފުރުސަތެކެވެ. ކަންކަން ރަނގަޅު ކުރެވޭނީ ގާބިލު މީހުން މަޖިލީހަށް ހޮވައިގެންނެވެ.